Klub karate sakura w Łodzi

ola

Oddychanie, cz. 5 - Dr Krenc

Oddychanie w Sztukach Walki, cz. 5 - Dr Zbigniew Krenc
Techniki oddechowe jako wstęp do medytacji.

Wśród techniki oddechowych (wymienianych w podręcznikach medycyny chińskiej) stosowanych w czasie ćwiczeń o charakterze medytacyjnym, pozwalających na tworzenie i gromadzenie energii wewnętrznej KI można wyróżnić:

1. Oddychanie NATURALNE , tzw. oddech nowicjuszy, najważniejsze jest skupienie się na swoim oddechu, czując rytmiczne ruchy brzucha, bez podporządkowywania go swej woli (ruchy brzucha płytsze niż w innych technikach).

2. Oddychanie KLATKĄ PIERSIOWĄ , sposób oddychania większości ludzi(wentylacja głównie górnych partii płuc); stosowane w wyczerpujących ćwiczeniach połączonych z szybkimi ruchami (np. twarde odmiany sportów walki); ten sposób oddychania utrudnia ćwiczenie chee - gung i medytację.

3. NORMALNE oddychanie BRZUSZNE - podstawowa technika oddechowa; w czasie wdechu - brzuch wędruję do góry, w czasie wydechu - opada do dołu.

4. Oddychanie BRZUSZNE ODWRÓCONE - zaawansowana technika oddechowa; w czasie wdechu - napięcie mięśni brzucha, w czasie wydechu - rozluźnienie i uwypuklenie brzucha.

5. WSTRZYMANIE oddechu - zaawansowana technika oddechowa.

6. DŁUGI oddech - długi wdech i długi wydech.

7. Oddychanie CIAŁEM - ćwiczący skupia się na uczuciu towarzyszącym oddechowym ruchom powłok brzusznych polegającym na przenikaniu całego ciała energią.

8. Oddychanie poprzez DŁONIE i STOPY - wyobrażenie sobie przepływu przez dłonie i stopy silnego przepływu energii w czasie oddychania.

9.Oddychanie PRZENOSZĄCE - przenoszenie energii w czasie oddychania do narządu, kończyny czy tkanki, którą chcemy zaopatrzyć w energię ( zgodnie z ogniskowaniem myśli na dany narząd).

Pomimo tego, że oddychanie przeponowe jest łatwe, proste i niezwykle korzystne, tworzenie się nawyku takiego oddychania musi być świadomie rozwijane, zanim nie stanie się ono odruchowe.

Nauka oddychania brzusznego przeponowego przebiegać powinna w dwóch etapach:

ETAP I - rozwijanie odruchowego i automatycznego oddychania przeponowego:
- należy położyć się na plecach z jedną ręką ułożoną na mostku, a z drugą w nadbrzuszu,
- w czasie wdechu brzuch (wraz z ręką) unosi się do góry, a przy wydechu opada,
- górna część klatki piersiowej (wraz z drugą ręką) powinna poruszyć się w stosunkowo w niewielkim stopniu.
ETAP II - rozwijanie harmonijnego i rytmicznego oddychania przeponowego:
- koncentracja nad ilością wykonywanych pełnych oddechów,
- stopniowe wydłużanie czasu trwania cyklu oddechowego (wdechu i wydechu).

W celu wzmocnienia mięśni brzucha i mięśnia przepony z jednoczesną synchronizacją ruch płuc z przeponą stosuje się także oddychanie przeponowe z obciążeniem:
Leżąc na plecach, po uspokojeniu oddechu w czasie wykonywania ćwiczenia na brzuchu jest umieszczany worek wypełniony piaskiem o ciężarze około 2 kilogramów pozostając w tym położeniu od 3 do 5 minut.
Co dwa tygodnie ciężar worka można stopniowo zwiększać nie przekraczając jednak 7 kilogramów.

ODDYCHANIE PRZEPONOWE stanowi szczególne narzędzie dla rozwoju scentralizowanej energii wewnętrznej. Dlatego ćwiczenia oddechowe powinny być praktykowane codziennie; połączone z regularnym treningiem specjalistycznym zaowocują zadziwiająco skoordynowanym rozwojem.

Ćwiczenia oddechowe najczęściej wykonuje się w pozycji Zazen. Siedzenie w wielkiej koncentracji, wynik duchowych doświadczeń wielu tysiącleci jest postawą prostą i bardzo naturalną. Układ nóg, kręgosłupa, rąk, głowy, oczu, języka jest tu jednak precyzyjnie określony i musi być skrupulatnie przestrzegany w każdym najdrobniejszym szczególe.

Zasady obowiązujące w czasie praktyki oddychania brzusznego:
1. Pierwsza zasada dotyczy pozycji.
Przyjęcie tradycyjnej, japońskiej pozycji klęcznej ZAZEN (można ćwiczyć w indyjskiej pozycji LOTOSU (KEKKA) lub PÓŁLOTOSU (HANHA) - lewa stopa na prawym udzie, czy w siadzie skrzyżnym (pozycja BIRMAŃSKA) siedząc na poduszce); w ostateczności - siedzieć można na ławeczce lub krześle bez oparcia) ● w czasie siedzenia „pchaj ziemię kolanami , niebo głową”,
● tułów jest wyprostowany, biodra wypchnięte do przodu (zasadniczą rolę odgrywa tutaj wypchnięcie do przodu V kręgu lędźwiowego, którego trzon w odróżnieniu od innych kręgów nie ma kształtu cylindra lecz klina i dzięki temu stanowi zwornik łuku, zapewniający naturalne wygięcie kręgosłupa; wypchnięcie do przodu V kręgu lędźwiowego ma istotne znaczenie w każdej sytuacji życia codziennego, w tym także w sztukach walki); poprzez właściwą postawę odnaleźć można w naturalny, podświadomy sposób właściwy stan umysłu,
● głowa jest prosta, z lekko przyciągniętą brodą,
● ramiona i ręce są rozluźnione; dłonie leżą na podbrzuszu skierowane do góry: lewa na prawej, kciuki stykają się tworząc linię prostą,
● język lekko dotyka podniebienia, zęby nie są zaciśnięte,
● oczy półotwarte (lub otwarte), wzrok skierowany na wyimaginowany punkt w odległości ok. 1 m na podłodze ENZAN NO METSUKI - „ spojrzenie na odległe góry ” - wzrok obejmuje całość, a nie szczegóły.

Do ćwiczeń należy przystąpić w swobodnym ubraniu, w pomieszczeniu dobrze przewietrzonym.

Ćwiczenia oddechowe:
1. Rozpoczynamy od przedłużonego, pogłębionego wdechu przez nozdrza, ale bez wysiłku; dźwięk: U; w czasie wdechu ramiona są rozluźnione i opuszczone w dół.
2. Strumień powietrza powinien wypełniać nie tylko klatkę piersiową, ale również dolną część brzucha.
3. Brzuch powinien wznosić się w równym tempie, bez nadmiernego wysiłku czy napinania mięśni.
4. Krótka przerwa.
5. Wydech przez usta - równym, skoncentrowanym i silnym, ale jednocześnie spokojnym strumieniem, bez żadnego wysiłku; powietrze „wyduszane” jest z podbrzusza; dźwięk: A.
6. Stan umysłu w czasie tych ćwiczeń powinien być jak u dziecka tuż po narodzeniu.

HISHIRYO myślenie bez myśli MUSHOTOKU myślenie bez zysku Koncentrujemy się na własnym podbrzuszu , mając wrażenie że właśnie w tym miejscu przepływa powietrze , a wraz z nim energia wewnętrzna. Dążąc do całkowitego zespolenia umysłu i ciała wielu mistrzów ZEN radzi swoim uczniom , aby wyobrażali sobie podczas wdechu cieniutką srebrną nić wciąganą przez nozdrza , która spływa w dół kręgosłupa , gdzie jest zwijana i przez chwilę spoczywa w dolnej części brzucha. Podczas wydechu proces ulega odwróceniu. PODSUMOWANIE : Właściwe oddychanie prowadzi do : W ASPEKCIE FIZJOLOGICZNYM [ poprawy metabolizmu tlenowego [ kumulacji energii i poprawy witalności [ stabilizacji czynności ośrodkowego układu nerwowego ( panowanie nad emocjami , odczuwaniem bólu ) [ wyhamowywania reakcji wegetatywnych [ właściwego stosowania technik karate W ASPEKCIE DUCHOWYM ( MENTALNYM ) [ mentalnego odnalezienia własnego CENTRUM [ nagromadzenia energii wewnętrznej KI w CENTRUM [ mentalnej projekcji energii [ stabilnej postawy mentalnej , która wyostrza percepcję i skraca czas reakcji Piśmiennictwo : 1. Hua Ching Ni , Daoshing Ni ,Maoshing Ni : Siła ruchu : doskonalenie chi. Dom Wydawniczy Rebis , Poznań 1999 2. Ratti O. , Westbrook A. : Sekrety samurajów. Sztuki walki średniowiecznej Japonii. Diamond Books. Bydgoszcz 1997. 3. Reid D. : Na straży trzech skarbów. Chińska droga życia w zdrowiu. Dom Wydawniczy Rebis , Poznań 1998 4. Reid D. : Tao zdrowia. Dom Wydawniczy Rebis , Poznań 1996 5. Swami Rama , Ballentine R. , Hymes A. : Sztuka oddychania. Praktyczny przewodnik. Dom Wydawniczy Limbus. Bydgoszcz 2000. 6. Swami Rama: Medytacja i jej praktyka Praktyczny poradnik życia wewnętrznego. Dom Wydawniczy Limbus. Bydgoszcz 2000. 7. Westbrook A , Ratti O. : Aikido i dynamiczna sfera. Diamond Books. Bydgoszcz 1997.